Upadłość konsumencka a kredyt hipoteczny – czy po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej można wziąć kredyt?
Niektórzy dłużnicy dochodzą do momentu, w którym nie radzą sobie z obsługą zadłużenia. Jednym ze sposobów na rozwiązanie tego problemu jest ogłoszenie upadłości konsumenckiej, które umożliwia oddłużenie i pozwala wyjść na prostą. Tylko w pierwszej połowie 2024 roku ogłosiło ją 10 844 osoby. Czy w przypadku skorzystania z tej instytucji tracisz szanse na finansowanie bankowe? Czy możesz wziąć wysoki kredyt hipoteczny w przyszłości?
Spis treści
Upadłość konsumencka – co oznacza?
Celem upadłości konsumenckiej jest uwolnienie osoby fizycznej od długów – nie jest to rozwiązanie dostępne dla firm. Nie oznacza to jednak, że zobowiązania zostaną po prostu umorzone. Najpierw dochodzi do sprzedaży całego majątku dłużnika – nieruchomości, pojazdów czy urządzeń. Uzyskane środki, łącznie z bieżącymi dochodami, są przeznaczane na spłatę zadłużenia. Po pewnym czasie, kiedy nie ma już z czego spłacać pozostałego zobowiązania, zostaje ono umorzone.
Wniosek o upadłość konsumencką możesz złożyć nawet wtedy, gdy do długów doszło w wyniku hazardu czy uzależnienia. Możliwość ta jest dostępna także dla osób, które po prostu źle rozporządzały własnym majątkiem. Przed 2020 rokiem niewypłacalność musiała być niezawiniona. To sąd decyduje, jakie opcje wchodzą w grę w przypadku danego konsumenta. Jeśli uzna, że celowo doprowadził on do niewypłacalności, może po prostu nie zastosować najkorzystniejszych dla niego rozwiązań.
Co ciekawe, wniosek o upadłość konsumencką danej osoby może złożyć zarówno dłużnik, jak i wierzyciel, który próbuje odzyskać środki.
Konsekwencje upadłości konsumenckiej
Efektem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest stworzenie planu spłaty zobowiązań, a także umorzenie części z nich (opcjonalnie). To sąd decyduje, czy do takiego umorzenia dojdzie i jaką część zadłużenia ono obejmie. Podstawowym warunkiem jest brak majątku, z którego można spłacić zobowiązania. Syndyk zajmuje wszystko, co należy do danego konsumenta, ma pewną wartość i można to spieniężyć. Nie obejmuje działaniami jedynie rzeczy niezbędnych do życia, np. lodówki czy łóżka.
Poza tym upadłość konsumencka wiąże się z ograniczeniami pod względem możliwości zarządzania majątkiem, tzn. nie możesz go sprzedać albo przepisać na inną osobę. Obecnie ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest możliwe raz na 10 lat. Uporanie się z długami to jedno. Co dalej? Czy możesz ubiegać się o kredyt po upadłości? Czy jest szansa, że bank zaakceptuje Twój wniosek o kredyt hipoteczny w przyszłości?
Czy informacja o upadłości konsumenckiej trafia do BIK-u?
Jeśli sąd ogłosi upadłość konsumenta, to taka informacja jest przekazywana do Biura Informacji Kredytowej, gdyż jest bardzo ważna dla potencjalnych kredytodawców i pożyczkodawców. Zapis widnieje w bazie przez 10 lat. W przypadku gdy złożono wniosek o ogłoszenie upadłości, ale nie doszło do takiej decyzji sądu, wpis jest przetwarzany przez 3 lata od momentu złożenia tego wniosku.
Upadłość konsumencka a kredyt hipoteczny
Kredyt hipoteczny jest zobowiązaniem wieloletnim i opiewa na wysokie kwoty. Jak podaje BIK, we wrześniu 2024 roku średnia kwota, o jaką ubiegali się kredytobiorcy, wynosiła 444,74 tys. zł. Czy bank może być skłonny przyznać tak duże zobowiązanie klientowi, który ogłosił upadłość konsumencką? Tym bardziej, jeśli informacja na ten temat widnieje w BIK-u przez 10 lat?
Upadłość konsumencka formalnie nie przekreśla szans na uzyskanie kredytu, jednak fakt ten działa na niekorzyść klienta. Bank bierze pod uwagę wiele czynników i pewne aspekty mogą spowodować, że decyzja będzie dla Ciebie pozytywna. W przypadku gdy po ogłoszeniu upadłości udało Ci się uzyskać inne zobowiązania, które były spłacane terminowo, to również powoduje, że bank inaczej oceni Twoją sytuację. Może uznać, że podejście do zarządzania finansami się zmieniło.
W przypadku kredytu hipotecznego bank ma solidne zabezpieczenie w postaci nieruchomości. Swoje szanse na zobowiązanie zwiększysz, jeśli masz wysoki wkład własny. Instytucje oczekują od 10 do 20% wartości zabezpieczenia, a jeśli wykażesz większe, to też mniejsze jest ryzyko ponoszone przez kredytodawcę. Niemniej bank może Ci postawić wyższe wymagania niż innym klientom, np. żądać dodatkowego zabezpieczenia spłaty w postaci poręczenia czy zastawu.
Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy otrzymasz kredyt hipoteczny po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej w przeszłości. Możliwe, że kilka banków odrzuci wniosek, a inny go zaakceptuje. Na pewno nie licz na przyznanie zobowiązania wkrótce po ogłoszeniu upadłości. Aby mieć jakiekolwiek szanse, musisz zacząć budować pozytywną historię kredytową.
Jak zwiększyć zdolność kredytową po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej?
Do otrzymania kredytu hipotecznego po upadłości konsumenckiej potrzebujesz wysokiej zdolności kredytowej. Kluczowe znaczenie ma stabilne zatrudnienie – najlepiej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Ważna jest również wysokość wynagrodzenia – najlepiej, jeśli trafia w całości na konto bankowe. Z Twojego rachunku powinno wynikać, że potrafisz gromadzić oszczędności i tym samym masz wysoki wkład własny.
Pomocne może być również wzięcie zobowiązania z innym kredytobiorcą. Najlepiej, jeśli to osoba z pozytywną historią kredytową. Dla banku to może być kolejny czynnik, który zmniejsza ponoszone ryzyko.
Jeśli chcesz wiedzieć, jak poprawić zdolność, skontaktuj się z Ekspertem Finansowym. Specjalista sprawdzi Twoją sytuację i oceni, co możesz zrobić, aby ją poprawić i zwiększyć szanse na uzyskanie zobowiązania hipotecznego.
Upadłość konsumencka gdy już spłacasz kredyt hipoteczny – co dzieje się z nieruchomością?
Możliwe, że aktualnie spłacasz kredyt mieszkaniowy, ale sytuacja zmusza Cię do wnioskowania o upadłość konsumencką. Jej ogłoszenie nie oznacza, że hipoteka banku wygasa. Majątek dłużnika jest przejmowany przez syndyka i wchodzi w skład masy upadłości. Uzyskane środki są wykorzystywane na pokrycie zobowiązań i kosztów postępowania. Zatem również i nieruchomość zostanie zajęta i spieniężona. Poza tym to bank jako wierzyciel hipoteczny ma pierwszeństwo zaspokojenia wierzytelności ze środków pochodzących ze sprzedaży mieszkania. Jeśli nie wystarczą do spłaty, to pozostała część kredytu zostanie umorzona po realizacji planu spłaty.
W takiej sytuacji nie unikniesz sprzedaży nieruchomości. A co, jeśli właścicielami mieszkania czy domu są małżonkowie lub po prostu w danym przypadku kredytobiorców jest więcej niż jeden? Co w przypadku, gdy spłata kredytu została zabezpieczona przez poręczyciela? Jeśli uzyskane w ramach postępowania środki nie wystarczą na pokrycie zobowiązania wobec banku, może się on domagać zapłaty pozostałej kwoty od drugiego kredytobiorcy albo poręczyciela.
Paweł Kuczyński
Starszy Ekspert Finansowy