Kredyty hipoteczne

Scoring kredytowy – czym jest i jak go poprawić?

Marcin Zwalinski

Ekspert Finansowy

5 min czytania

Opublikowane: 13 maja 2025

Przed przyznaniem kredytu bank dokładnie sprawdza każdego, kto składa wniosek o zobowiązanie. Dzięki temu do minimum ogranicza ryzyko braku spłaty zobowiązania. Analiza zdolności kredytowej pozwala ustalić, jaką kwotę zobowiązania może Ci maksymalnie przyznać. Jednak to nie wszystko – instytucja ocenia również Twoją wiarygodność. Sprawdź, czym jest scoring kredytowy i jaką odgrywa rolę w rozpatrywaniu wniosków.

Scoring kredytowy – jak to działa?

Wysoka zdolność kredytowa to jedno, ale bank chce również sprawdzić Twoją wiarygodność. Przyznaje Ci określoną liczbę punktów – im wyższa będzie Twoja ocena punktowa, tym lepiej, ponieważ zwiększa to szanse na uzyskanie zobowiązania. Wskaźnik ten ma szczególnie duże znaczenie w przypadku kredytów długoterminowych. Wpływają na niego takie czynniki jak m.in. terminowość spłat wcześniejszych zobowiązań. Banki przeprowadzają scoring ze względu na rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego, ale również dlatego, że chcą maksymalnie ograniczyć ryzyko braku spłaty zobowiązania. 

Rodzaje scoringu kredytowego

Każdy bank indywidualnie ustala czynniki, które bierze pod uwagę przy obliczaniu scoringu, a także jak duży wpływ na ostateczny wynik mają czynniki ekonomiczne, demograficzne, statystyczne, socjologiczne i inne. Oto 3 popularne rodzaje scoringu:

• Scoring behawioralny – głównym czynnikiem branym pod uwagę jest historia dotychczasowych zobowiązań. Bank sprawdza, jak wygląda Twoja historia w Biurze Informacji Kredytowej (BIK), ale patrzy nie tylko na wywiązywanie się z płatności. Interesuje go również średni miesięczny obrót na Twoim koncie. Kredytodawca dzięki temu dowiaduje się, jak zarządzasz finansami i to cenna informacja w kontekście spłaty przyszłych zobowiązań.
• Scoring aplikacyjny – opiera się na zebraniu informacji na temat Twojej sytuacji majątkowej i osobistej. Oceniane są dane demograficzne czy zawód. Ten rodzaj scoringu jest praktykowany w przypadku wniosków składanych przez nowych klientów.
• Scoring fraudowy – chodzi o ocenę, jak mała jest szansa, że potencjalny kredytobiorca będzie miał skłonności do nadużyć finansowych. 

Jak bank wylicza scoring?

Nie dowiesz się od banku, z jakiej metodologii wyliczania scoringu korzysta. Każda instytucja ma własny algorytm, który jest wciąż rozwijany i dostosowywany do zmian zachodzących na rynku. Możliwe, że dwóch wnioskujących ma identyczne dochody i zobowiązania, a zupełnie inny scoring. Jednak, jak już wiesz, znaczenie mogą mieć różne czynniki. Nie jesteś w stanie ocenić, jaki wynik punktowy wyliczy Ci bank. 

W pierwszym etapie instytucja z pewnością sięgnie po dane zgromadzone w swoich bazach. Sprawdzi, czy korzystasz z jej oferty oraz przeanalizuje ewentualną historię konta bankowego. Następnie skorzysta z danych z baz zewnętrznych, takich jak BIK i biura gospodarcze. Te dane pozyska dopiero wtedy, gdy złożysz wniosek. 

Na Twój scoring kredytowy mogą wpływać:

• saldo środków na koncie osobistym,
• wysokość miesięcznych dochodów,
• wartość aktualnych zobowiązań,
• liczba osób na utrzymaniu,
• miesięczne koszty utrzymania,
• wykształcenie – mając wyższe, możesz otrzymać wyższą punktację,
• stan cywilny – przeważnie więcej punktów otrzymują osoby żyjące w związkach formalnych,
• płeć – pod kątem wieku przejścia na emeryturę,
• zawód – niektóre profesje mogą liczyć na wyższy scoring,
• zasoby mieszkaniowe – na plus może działać to, że posiadasz własną nieruchomość. 

To tylko przykłady. W każdej instytucji scoring bankowy może być wyliczany według innych zasad. 

Scoring bankowy a ocena punktowa BIK

Scoring wyliczają nie tylko kredytodawcy. Ustala go również Biuro Informacji Kredytowej. Za każdym razem, kiedy składasz wniosek kredytowy, spłacasz ratę albo przekraczasz termin płatności, jest to odnotowywane w bazach BIK-u. Dlatego ta instytucja ma dostęp do mnóstwa danych – dotyczą one zobowiązań 25 mln Polaków. Jak sprawdzić scoring kredytowy w BIK-u? Wystarczy, że pobierzesz raport BIK. Otrzymasz dokument, z którego dowiesz się o ewentualnych opóźnieniach w spłacie zobowiązań. Ocena punktowa jest przyznawana w skali od 0 do 100. Wpływają na nią:

• terminowość spłat,
• wnioskowanie o produkty kredytowe,
• doświadczenie w spłacie zobowiązań,
• korzystanie z kart kredytowych, limitów kredytowych czy kredytów konsumpcyjnych. 

Zatem zakres oceny w ramach scoringu BIK jest węższy niż w przypadku scoringu bankowego, gdyż obejmuje wyłącznie historię spłaty zobowiązań. Natomiast jako przyszły kredytobiorca weź pod uwagę sprawdzenie tego wskaźnika, zanim zechcesz skorzystać z produktów finansowych. Dzięki temu dowiesz się, czy masz pozytywną historię i ewentualne, negatywne wpisy. Warto dowiedzieć się o nich wcześniej. Możliwe, że masz w BIK-u informację o nieprawdziwym zadłużeniu, a wpis widnieje w wyniku błędu popełnionego przez pracownika banku czy firmy pożyczkowej. Wiedząc o tym, możesz złożyć wniosek do tych instytucji z prośbą o jego wykreślenie. Dzięki temu poprawisz swój scoring kredytowy w BIK-u i zwiększysz szanse na otrzymanie kredytu. 

Jak sprawdzić swój scoring kredytowy?

Jedynym sposobem na sprawdzenie wyniku scoringu jest pobranie raportu BIK. Natomiast nie uzyskasz takiej informacji od banku. Nie jesteś również w stanie samodzielnie wyliczyć, ile orientacyjnie wynosi Twój wynik. Natomiast ocena w BIK-u jest całkowicie jawna i daje Ci sygnał, jak wygląda Twoja historia kredytowa. Na tej podstawie możesz również dowiedzieć się, co jesteś w stanie poprawić. Pamiętaj, że każdy negatywny wpis w tej bazie działa na Twoją niekorzyść, więc nie dopuść do ich powstania. Jeśli widnieją w wyniku błędu instytucji finansowej, możesz się ich pozbyć stosunkowo łatwo, ale musisz złożyć do niej wniosek. BIK nie usunie tego wpisu na podstawie informacji uzyskanych od Ciebie. 

Jak poprawić scoring kredytowy BIK?

Zanim złożysz wniosek kredytowy, zadbaj o to, aby mieć wysoki scoring kredytowy. Oczywiście, nie jesteś w stanie określić, jak bank oceni Twój wniosek, możesz co najwyżej oszacować wynik. Natomiast wiadomo, co zazwyczaj wpływa na scoring i pewnymi działaniami możesz spowodować, że będziesz mieć większe szanse na uzyskanie zobowiązania. Na pewno pozytywnie wpłyniesz na swój wynik, jeśli:

• terminowo spłacasz raty swoich zobowiązań kredytowych i inne,
• masz stabilną i dobrze płatną pracę,
• zrezygnujesz z nadmiaru produktów kredytowych, np. zbędnej karty kredytowej,
• spłacisz niewielki kredyty ratalny, który aktualnie obciążą Twoją zdolność. 

To tylko wybrane kroki, które mogą spowodować, że szanse na uzyskanie kredytu wzrosną. Jako wnioskodawca przygotuj się do momentu składania tego wniosku. Samo przeanalizowanie raportu BIK będzie już cennym krokiem w stronę odmiany sytuacji. Porozmawiaj również z Ekspertem Kredytowym, który pomoże Ci przeanalizować Twoją sytuację finansową pod kątem możliwości ubiegania się finansowanie z banku!