Rodzaje ubezpieczeń w Polsce – jakie polisy warto wykupić?
Świadomość możliwości wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń w życiu rośnie. Ochronę finansową i emocjonalne poczucie bezpieczeństwa zapewniają różne rodzaje ubezpieczeń. Tych jest wiele, dlatego wybierając polisę odpowiednią dla siebie, warto poznać dostępne możliwości i podjąć przemyślaną decyzję. Część ubezpieczeń jest obowiązkowa, inne można nabyć dobrowolnie. Przybliżamy, które ubezpieczenia warto wykupić!
Spis treści
Czym są umowy ubezpieczeniowe i dlaczego są ważne?
Ubezpieczenie (polisa) to rodzaj umowy zawieranej pomiędzy towarzystwem ubezpieczeniowym (ubezpieczycielem) i ubezpieczonym. Na jej podstawie ubezpieczyciel zobowiązuje się, że w przypadku zaistnienia sytuacji ujętej w umowie wypłaci określone odszkodowanie klientowi lub osobom przez niego wskazanym. W czasie trwania umowy odprowadza się składki o ustalonej wysokości (zależne m.in. od sumy ubezpieczenia) i częstotliwości (najczęściej co miesiąc).
Chociaż zwykle nie zakładamy, że w naszym życiu wydarzy się coś negatywnego, to zawsze takie ryzyko istnieje. Posiadając umowę ubezpieczeniową, mamy gwarancję zabezpieczenia swoich finansów na wypadek różnych zdarzeń losowych, dotyczących zarówno zdrowia i życia, jak i własności materialnej i interesów naszych bliskich.
Rodzaje ubezpieczeń w Polsce – podstawowy podział
Ubezpieczenia można podzielić w zależności od rodzaju polisy, zakresu ochrony, sumy odszkodowania, indywidualnych warunków i wielu innych cech. Kluczowy podział uwzględnia natomiast różne rodzaje ubezpieczeń niekomercyjnych (obowiązkowych, dotyczących życia codziennego) i ubezpieczeń gospodarczych (komercyjnych), czyli dobrowolnych, na które możemy, ale nie musimy się zdecydować.
Przykładem obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych są składki odprowadzane do ZUS (Zakładu Ubezpieczeń Społecznych). Ten rodzaj ubezpieczenia chroni nas nie tylko na wypadek choroby, ale też okresu emerytalnego czy przerw w pracy. Umożliwia np. pobieranie zasiłku macierzyńskiego czy specjalnych zasiłków opiekuńczych. Odprowadza się też składki rentowe (na wypadek inwalidztwa i niezdolności do pracy) i wypadkowe. Wysokość składek na ubezpieczenie społeczne uzależniona jest m.in. od wysokości dochodów. Część z nich można ponosić dobrowolnie.
Obowiązkowe jest też podstawowe ubezpieczenie komunikacyjne, które opłacają posiadacze pojazdów mechanicznych. Poza ubezpieczeniem OC można też dokupić jego rozszerzone formy, czyli AC (autocasco, assistance). Podróżując po Polsce lub innym kraju, można dokupić również dodatkowe ubezpieczenie turystyczne.
Z kolei rodzajem ubezpieczeń zwykle nieobowiązkowych, ale szczególnie wartych uwagi, są m.in. polisy na życie i zdrowie oraz ubezpieczenia nieruchomości, które przybliżamy w dalszej części.
Obowiązkowe i nieobowiązkowe grupy ubezpieczeń osobowych i majątkowych
Podstawowe rodzaje ubezpieczeń można podzielić również na osobowe i majątkowe, wchodzące w skład ubezpieczeń gospodarczych. Są to umowy zawierane pomiędzy towarzystwami ubezpieczeniowymi i osobami fizycznymi lub podmiotami gospodarczymi. Jest to typ polis, które służą zabezpieczeniu finansowemu ubezpieczonego.
Warto podkreślić, że ubezpieczenia majątkowe zaliczamy zarówno do obowiązkowych, jak i nieobowiązkowych. Są to m.in.:
- nieobowiązkowe: ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, nieruchomości, od kradzieży z włamaniem, komunikacyjne poza OC, przeznaczone dla przedsiębiorstw;
- obowiązkowe: podstawowe OC komunikacyjne, zawodowe i dla rolników.
Kiedy warto się zdecydować na ubezpieczenie na życie?
Poza ubezpieczeniami obowiązkowymi każde inne jest warte uwagi. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe w systemie ubezpieczeń społecznych zapewniają wypłaty świadczeń o ograniczonej wysokości i pozwalają na korzystanie tylko z państwowej służby zdrowia. Opcje dobrowolne dają dodatkowe możliwości.
Wybór polisy dla siebie trzeba kierować własnymi potrzebami. Zawsze jednak za najważniejsze uznaje się ubezpieczenia zdrowotne i od następstw nieszczęśliwych wypadków. Biegu losu nie można przewidzieć, a wszelkie uszczerbki na zdrowiu istotnie odbijają się na jakości życia ubezpieczonego i jego bliskich. Bywają też sporym wyzwaniem finansowym, zwłaszcza jeśli choroba uniemożliwia pracę.
Świadczenie uzyskane w ramach odszkodowania można przeznaczyć na dowolny cel związany z leczeniem lub po prostu utrzymanie w okresie niedyspozycyjności zawodowej. Wszystko zależy od zakresu tego rodzaju ubezpieczenia osobowego. Podstawowe obejmuje ochronę na wypadek:
- śmieci ubezpieczeniowego – wówczas określoną sumę otrzymują osoby wskazane w umowie, najczęściej najbliższa rodzina;
- trwałe inwalidztwo – suma odszkodowania zwykle jest ustalana w zależności od stopnia uszczerbku na zdrowiu;
- niezdolności do pracy, która wynika z przebytego wypadku lub choroby.
Dostępne są rozmaite rodzaje ubezpieczeń na życie i zdrowie. Polisy takie można rozszerzyć m.in. o ochronę w przypadku konieczności:
- operacji,
- pobytu w szpitalu,
- zachorowania na najczęściej występujące choroby.
Możliwe jest też dołączenie do ubezpieczenia najbliższych członków rodziny. Dostępne są także ubezpieczenia na życie i dożycie. Takie oznaczają, że określoną sumę zgromadzonego kapitału (wpłaconego w ramach składek) można wypłacić pod koniec trwania umowy, nawet jeśli nie doszło do nieszczęśliwych zdarzeń. Suma taka można się przydać np. na realizację marzeń w czasie emerytury czy po prostu podniesienie statusu życia.
Ubezpieczenie nieruchomości – polisa, którą warto mieć
Kolejne, bardzo popularne ubezpieczenie dobrowolne to wszelkie polisy chroniące dobra materialne, będące w posiadaniu ubezpieczonego. Najczęściej decydujemy się na ubezpieczenie nieruchomości (domu, mieszkania, lokalu). Budynki są obarczone wysokim ryzykiem uszkodzenia, które może być spowodowane m.in. zalaniem, wiatrem, pożarem czy przepięciem prądu. Nieruchomości należą do dóbr o wysokiej wartości, dlatego w przypadku szkód można ponieść spore straty, a mając polisę, znacznie je zminimalizować.
Decydując się na ubezpieczenie nieruchomości, można mieć pewność, że wypłata świadczenia z polisy ubezpieczeniowej pokryje konieczne naprawy i zrekompensuje poniesione szkody – w całości lub przynajmniej częściowo, w zależności od rodzaju i sumy ubezpieczenia.
W ramach podstawowego ubezpieczenia nieruchomości ochrona zwykle obejmuje elementy stałe (np. mury, meble w zabudowie). Zakres ochrony zapisany jest w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Można ją jednak rozszerzyć również o dobra ruchome.
Wśród zdarzeń, które mogą skutkować poważnymi szkodami, są też włamania, dewastacje i kradzieże. Zakres ubezpieczenia można rozszerzyć również o takie zdarzenia. Wówczas ubezpieczyciel zobowiązuje się do wypłaty odszkodowania w przypadku zdarzeń ujętych w umowie i utraty lub zniszczenia przedmiotów zawartych na indywidualnie przygotowanej liście.
Czym jest ubezpieczenie kredytu hipotecznego i dlaczego warto je wykupić?
Ubezpieczenia na życie i nieruchomości są dostępne dla każdego, kto chce zwiększyć ochronę swoją, swoich bliskich i posiadanego mienia. Rodzajem ubezpieczenia, które powinno zainteresować też kredytobiorcę, jest natomiast ubezpieczenie kredytu. Spłata zobowiązania, szczególnie kredytu hipotecznego o dużej wartości, wymaga płynności finansowej. Gdy z różnych przyczyn zostaje ona zakłócona, często pojawiają się problemy. Dług w banku nie mija nawet w przypadku śmierci kredytobiorcy.
Jeśli choroba, śmierć lub inne zdarzenia losowe uniemożliwią spłatę pożyczki, to w przypadku posiadania odpowiedniej polisy zobowiązanie może zostać pokryte przez ubezpieczyciela. Tego rodzaju zabezpieczenia do kredytu teoretycznie nie są obowiązkowe. Jednak banki często wymagają, aby zawrzeć umowę ubezpieczenia i niekiedy uzależniają od tego możliwość udostępnienia wsparcia finansowego.
Ubezpieczenie kredytu bywa postrzegane jako dodatkowy, zbędny koszt. Warto jednak mieć na uwadze, że tego rodzaju polisy chronią również kredytobiorcę i jego rodzinę. W przypadku wielu zdarzeń pozwalają zachować spokój i stabilność finansową, a także nie obciążają bliskich wydatkami.
Jeśli nie wiesz, jakie rodzaje ubezpieczeń będą dla Ciebie odpowiednie, możesz skorzystać z konsultacji z Ekspertem Finansowym. Osoba taka m.in. przedstawi dostępne opcje i wyjaśni, co warto sprawdzić w umowie kredytowej i ubezpieczeniowej.
Maciej Kowalkowski
Dyrektor ds. Strategii ubezpieczeniowej i rozwoju Multiagencji