Jak waloryzowane są nasze składki w ZUS?
Kwotowa, a nie jak dotychczas wskaźnikowa waloryzacja emerytur ma obowiązywać jedynie w tym roku. W 2013 r. sposób waloryzacji wróci do swojej pierwotnej formy. Pomimo tego te tymczasowe założenia budzą wiele kontrowersji i są szeroko dyskutowane.
Cieszą się z nich emeryci mający najniższe świadczenia, bo dla nich ta tymczasowa zmiana jest korzystna. Natomiast krytykują je Ci, którzy otrzymują z ZUS wyraźnie większe środki finansowe. Do dyskusji włączył się również Prezydent, który nowelę ustawy wprowadzającej ten sposób waloryzacji w 2012 r. podpisał, ale jednocześnie zdecydował się też na skierowanie jej do Trybunału Konstytucyjnego.
W całym tym zamieszaniu należy pamiętać jednak o tym, że powyższy zmieniony w br. sposób waloryzacji odnosi się tylko i wyłącznie do przyznanych już świadczeń. Nie ma on więc zastosowania do rocznej waloryzacji składek ewidencjonowanych w ZUS na kontach emerytalnych, która to w 2012 r. pozostaje nadal wskaźnikową. Nie dotyczy on także rocznej, również ciągle wskaźnikowej, waloryzacji składek na dodatkowych subkontach w ZUS. Choć akurat w ich przypadku i tak pierwsza tego typu operacja przeprowadzona zostanie dopiero w przyszłym roku.
Spis treści
Konto plus subkonto
Zgodnie ze zmianami w systemie emerytalnym, wprowadzonymi w maju zeszłego roku, Polacy mają w ZUS-ie już nie tylko jedno, ale dwa konta, a tak dokładnie to jedno konto i jedno subkonto. W wyniku reformy emerytalnej przeprowadzonej przez rząd w 2011 r. do OFE nie trafia już 7,3% wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne, ale jedynie 2,3%. Pozostałe 5% pozostaje w ZUS i jest ewidencjonowane właśnie na specjalnym subkoncie, które wraz z kontem w OFE tworzy II filar polskiego systemu emerytalnego. W ZUS w ramach I filaru funkcjonuje oczywiście nadal dotychczasowe konto emerytalne, na które trafia niezmiennie 12,22% wymiaru składki.
Roczna waloryzacja: Jak i kiedy?
Środki finansowe, które ewidencjonowane są w ZUS na koncie podstawowym i na subkoncie, podlegają corocznej waloryzacji, która w obu przypadkach przeprowadzana jest od dnia 1 czerwca każdego roku. Waloryzacji podlega kwota składek i odsetek zewidencjonowanych na tych rachunkach na dzień 31 stycznia roku, za który to jest przeprowadzana waloryzacja. O ile zatem w przypadku podstawowego konta emerytalnego czeka nas w tym roku waloryzacja za rok 2011, o tyle w przypadku subkonta już nie, bo składki trafiły na nie dopiero w czerwcu Pierwsza roczna waloryzacja składek zaewidencjonowanych na subkontach odbędzie się począwszy od tej za 2012 r., czyli nastąpi od 1 czerwca 2013 r.
Sama waloryzacja polega na pomnożeniu składek i odsetek zgromadzonych na tych kontach przez roczny wskaźnik waloryzacji, a w jej wyniku stan obu rachunków nie może ulec obniżeniu. Wskaźniki te różnią się jednak między sobą konstrukcją i są ogłaszane przez różne organy, choć zawsze w tym samym miejscu, czyli w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Różne roczne wskaźniki waloryzacji
Dla podstawowego konta w ZUS wskaźnik ten jest równy wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego roku powiększonemu o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do roku poprzedniego. Ogłasza go minister pracy i polityki społecznej w terminie do 25 maja. Podany w ubiegłym roku wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za rok 2010 wyniósł 103,98%.
Z kolei dla subkonta wskaźnik ten jest równy średniorocznej dynamice wartości produktu krajowego brutto w cenach bieżących za okres ostatnich 5 lat poprzedzających termin waloryzacji i ogłasza go prezes GUS w terminie do 15 maja. Co prawda w listopadzie ubiegłego roku został już ogłoszony tzw. pierwszy wskaźnik waloryzacji rocznej środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS – w wysokości 107,65% -, ale posłużył on tylko do obliczenia ogłaszanego przez prezesa ZUS wskaźnika kwartalnego, na podstawie którego to zwaloryzowane zostaną składki tych osób, które to zdecydują się zacząć od bieżącego kwartału pobierać świadczenie emerytalne.
