Nieruchomości

Kubatura budynku – co to jest i jak ją obliczyć?

Agnieszka Gackowska

Ekspert Finansowy

5 min czytania

Opublikowane: 5 czerwca 2025

Jednym z pojęć, z którym spotkasz się na etapie wyboru projektu domu, jest kubatura budynku. Jej definicję znajdziesz w przepisach prawa budowlanego. Jest ona ważna zarówno dla inwestora, jak i organów nadzoru budowlanego, ponieważ to od niej zależą całkowite koszty realizacji inwestycji, a także późniejsze wydatki związane z eksploatacją budynku, np. na ogrzewanie. Dowiedz się więcej o kubaturze budynku, poznaj jej definicję i rodzaje.

Co to jest kubatura budynku?

Wybierając projekt domu, z pewnością zwracasz uwagę na wygląd, układ pomieszczeń, metraż, liczbę poziomów i wiele innych czynników. Czy bierzesz jednak pod uwagę taki parametr jak kubatura budynku? Chodzi o wartość, która wskazuje, ile wynosi objętość całego obiektu w metrach sześciennych. Kubatura netto odnosi się do wymiarów wewnętrznych, natomiast brutto – zewnętrznych. Informacje na ten temat powinny znajdować się w projekcie architektonicznym. 

Definicję tego pojęcia znajdziesz w Polskiej Normie (ISO 9836: Właściwości użytkowe w budownictwie – Określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych) oraz Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ogólna definicja znajduje się na stronie Głównego Urzędu Statystycznego. W dużym skrócie to iloczyn powierzchni zabudowy i wysokości budynku. Jeśli obiekt ma piwnice i strych, należy brać pod uwagę wysokość od podłogi piwnic do podłogi strychu. W przypadku gdy budynek ma poddasze z pomieszczeniami użytkowymi, to wtedy ich kubaturę dolicza się do kubatury budynku. Jeśli na obiekt składają się różne wydzielone części z inną wysokością, trzeba podać kubaturę tych części.

Przepisy ściśle określają również proces ustalania kubatury, dzięki czemu możesz mieć pewność, że dane umieszczone we wspomnianym projekcie są dokładne i zgodne z wymaganiami technicznymi. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, prawo wskazuje na istnienie dwóch rodzajów kubatury – netto i brutto. Czym dokładnie się różnią?

Czym jest kubatura brutto budynku?

Kubaturę budynku brutto określa się łącznie z grubością ścian zewnętrznych. Należy zsumować przestrzenie użytkowe i mieszkalne, ale również balkony, piwnice, garaże, werandy i przejazdy bramowe. To ważna informacja dla oszacowania całkowitych kosztów realizacji inwestycji, gdyż możliwe jest orientacyjne ustalenie, jak dużo materiałów potrzebujesz do wykonania obiektu. Polska Norma ISO mówi o obliczeniu objętości przestrzeni utworzonej przez powierzchnie zewnętrzne elementów ograniczających.

Pamiętaj, że im większa kubatura brutto budynku, tym wyższe poniesiesz koszty eksploatacji: ogrzewania, chłodzenia czy zużycia energii. Dlatego warto zwracać uwagę na ten parametr na etapie wyboru projektu. Mniejsza kubatura powinna przekładać się na ponoszenie niższych kosztów. 

Wyróżniamy trzy rodzaje kubatury brutto, mianowicie obejmującą:

• budynki lub części budynków zamknięte i przykryte ze wszystkich stron,
• części budynków, które są przykryte, ale nie są zamknięte do pełnej wysokości z każdej ze stron,
• budynki i ich części, które są ograniczone przez elementy budowli (np. balustrady), ale nieprzykryte. 

Kubatura brutto nie obejmuje m.in. schodów zewnętrznych, ramp, daszków i osłon, kominów, ław i stóp fundamentowych, a także kanałów i studzienek instalacyjnych. 

Kubatura netto budynku – co oznacza?

Kubatura netto budynku to objętość powierzchni wewnętrznych w danym obiekcie. Stanowi sumę objętości wszystkich pomieszczeń użytkowych, przy czym wlicza się ją od powierzchni całkowitej podłogi do dolnej powierzchni stropu. Zalicza się do niej m.in. balkony i tarasy, loggie, podcienie, kondygnacje podziemne i naziemne. Natomiast nie wlicza się szybu windy, wydzielonych klatek schodowych czy poddasza nieużytkowego. 

Wyróżnia się różne typy kubatury netto, mianowicie:

• nad powierzchnią kondygnacji netto – dodatkowo dzieli się ją na kubaturę netto kondygnacji pełnych, poniżej poziomu terenu i niepełnych;
• nad powierzchnią wewnętrzną kondygnacji;
• nad powierzchnią ruchu;
• nad powierzchnią usługową.

Kubatura netto a brutto – na czym polega różnica?

Wiesz już, jak wyliczyć kubaturę netto i brutto. W dużym skrócie kubatura brutto stanowi objętość budynku, natomiast netto – jego pojemność. Może się wydawać, że to zbliżone pojęcia, niemniej pojemność stanowi część całkowitej objętości. Dlatego też oba terminy nie mogą być stosowane zamiennie, chociaż w praktyce często tak się zdarza. 

Dlaczego kubatura powinna mieć znaczenie przy wyborze projektu domu?

Wspomniane kwestie, dotyczące całkowitych kosztów realizacji budowy czy późniejszego utrzymania, to niejedyne, które powodują, że warto zwracać uwagę na kubaturę. Możliwe, że w danej lokalizacji nie zrealizujesz takiego projektu, który najbardziej przypadł Ci do gustu ze względu na zbyt dużą kubaturę dla miejsca, w którym obiekt ma zostać wzniesiony. Możesz się upewnić co do takich ograniczeń w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) i decyzji o Warunkach Zabudowy. To z nich wynika, jaki obiekt da się zgodnie z prawem wybudować w danej lokalizacji. MPZP reguluje kwestie zabudowy powierzchni i może stawiać przeróżne ograniczenia, łącznie z liczbą kondygnacji, zadaszeniem czy właśnie kubaturą. Dlatego analizując projekty, zwróć uwagę na ten parametr, a najlepiej wcześniej upewnij się, jakie możliwości budowy daje Ci Twoja działka. 

Obliczanie kubatury budynku – jak to zrobić?

Wyliczenie kubatury może Ci się wydawać skomplikowane, ale takim nie jest. Przede wszystkim przypomnijmy, że mierzy się ją w metrach sześciennych, a podaje z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. Tak naprawdę potrzebujesz jednego istotnego wzoru, który pojawił się z pewnością na zajęciach z matematyki w szkole podstawowej – chodzi o objętość prostopadłościanu. Aby ją wyliczyć, wystarczy pomnożyć długość przez szerokość i przez wysokość. Takie wyliczenia musisz przeprowadzić kolejno dla wszystkich pomieszczeń, a następnie zsumować wyniki. W ten sposób wyliczysz kubaturę netto budynku.

W przypadku kubatury brutto najpierw ustal powierzchnię użytkową obiektu. Zmierz ściany zewnętrzne budynku, łącznie z elementami, które wchodzą w skład kubatury brutto, takimi jak ganek czy taras. Pole tej powierzchni obliczysz, mnożąc długość przez szerokość tych ścian. W kolejnym kroku pomnóż uzyskany wynik przez wysokość kondygnacji. Uwzględnij tę od posadzki wyrównawczej, czyli parteru do podłogi na strychu i od górnej powierzchni podłogi na stropie do folii, która osłania izolację cieplną na dachu. 

Jeśli chcesz sprawdzić oficjalne wytyczne, to znajdziesz je we wspomnianej normie ISO 9836. Przy czym to już bardziej złożone informacje, które są głównie potrzebne projektantom. Ciebie, jako inwestora, powinno głównie interesować to, jak wyliczyć kubaturę brutto.