Kredyt hipoteczny a zmiana pracy – co warto wiedzieć? Czy trzeba informować bank?

Redakcja NOTUS

10 min czytania

Opublikowane: 30 września 2024

Kredyt hipoteczny jest zobowiązaniem, które możesz spłacać nawet przez 35 lat. Komisja Nadzoru Finansowego rekomenduje jednak, aby okres kredytowania nie przekraczał 25 lat. Przez tak długi czas wiele może się w Twoim życiu zmienić. Możesz m.in. zmienić pracę. Czy w takim przypadku musisz o tym powiadomić bank? Jak taka zmiana może wpłynąć na Twój kredyt hipoteczny?

Spis treści

Czy Polacy często zmieniają pracę?

Ostatnie lata stały pod znakiem wysokiej inflacji, która w lutym 2023 r. wynosiła 18,4% i była najwyższa od lat 90. XX wieku. Podwyżki spowodowały, że wielu Polaków zaczęło szukać dodatkowych sposobów na zarobek. Część zmieniła miejsce pracy. Czy jednak często decydujemy się na ten krok? Z badania „Mobilność zawodowa Polaków w 2023 roku” wynika, że mamy różne podejście do tej kwestii. 27% respondentów odpowiedziało, że nie zmieniało zatrudnienia od ponad 10 lat temu, a 18% – przez okres od 5 do 10 lat temu. 41% deklarowało jednak, że aktualnie szuka pracy lub bierze pod uwagę zmianę miejsca zatrudnienia w najbliższym czasie. Dane Polskiego Instytutu Ekonomicznego wskazują, że ponad milion obywateli naszego kraju z różnych powodów zmienia zatrudnienie. Czy taką możliwość mają również ci, którzy spłacają kredyt hipoteczny?

Czy można zmienić pracę w trakcie spłacania kredytu hipotecznego?

Zanim bank przyzna Ci kredyt hipoteczny, przeprowadzi analizę Twojej zdolności kredytowej. Wpływają na nią m.in. wysokość zarobków, ich regularność i źródła. Czy to oznacza, że bank może Ci zabronić możliwości zmiany miejsca zatrudnienia? Absolutnie nie ma takich uprawnień. Dla banku liczy się tylko to, czy spłacasz regularnie raty kredytu hipotecznego. Możesz zmieniać pracę nawet co kilka miesięcy, pod warunkiem że wywiązujesz się z umowy kredytowej i harmonogramu spłaty.

Czy musisz powiadomić bank o zmianie pracy?

Skoro możesz zmienić miejsce zatrudnienia, a bank kredytujący nie może Ci tego zabronić, to czy istnieją podstawy do powiadomienia kredytodawcy o zmianie pracy? To zależy przede wszystkim od umowy zawartej z bankiem, a także momentu, w którym dojdzie do zmiany miejsca zatrudnienia. Jak to powinno przebiegać?

Zmiana pracy w trakcie oczekiwania na decyzję kredytową

Wniosek o kredyt hipoteczny wymaga określonych załączników, a dotyczą one m.in. Twojego zatrudnienia. Jeśli już po jego złożeniu zmieniasz miejsce zatrudnienia, obowiązkowo musisz powiadomić o tym bank, gdyż ma to bardzo duży wpływ na decyzję kredytową. Instytucje wskazują minimalny okres pracy. Oprócz tego zmiana miejsca zatrudnienia może wiązać się z uzyskiwaniem zarobków w innej wysokości czy zmianą rodzaju umowy. Jeśli nie powiadomisz o tym banku, w ostateczności może to się zakończyć nawet oskarżeniem o próbę wyłudzenia kredytu. Dlatego obowiązkowo poinformuj bank o zmianie pracy, jeśli nastąpiła ona w trakcie oczekiwania na decyzję kredytową.

Zmiana pracy w trakcie spłaty zobowiązania

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku, gdy decydujesz się na zmianę miejsca zatrudnienia, kiedy już spłacasz kredyt hipoteczny. Czy musisz to zgłosić? Aby się upewnić, sprawdź umowę kredytową. O jej analizę pod tym kątem możesz również poprosić Eksperta Finansowego.

Bank jak najbardziej ma prawo wymagać zgłoszenia zmiany pracy w trakcie spłaty zobowiązania, gdyż od tego zależy regularność spłaty zobowiązania. Kredytodawcy zależy, aby zmiana taka nie spowodowała opóźnień w spłacie. Dlatego w przypadku problemów ze spłatą zobowiązania instytucja może Ci zaproponować różne formy pomocy, np. wakacje kredytowe czy wydłużenie okresu kredytowania.

Utrata miejsca pracy

To najtrudniejsza sytuacja, o której koniecznie musisz zawiadomić bank. Stabilność zatrudnienia kredytobiorcy to dla instytucji podstawa regularnej spłaty kredytu. W tym przypadku bank również może zaproponować różne formy pomocy. Nie czekaj na moment, w którym nie będzie Cię stać na spłatę rat – reaguj wcześniej. Jeśli będziesz zwlekać, w przypadku opóźnień w spłacie możesz doprowadzić do rozpoczęcia windykacji, a nawet wypowiedzenia umowy kredytowej przez bank.

Ogólnie wiele banków wymaga od klientów powiadomienia, kiedy istotnie zmieni się ich sytuacja życiowa. Dzięki temu mogą ograniczyć ryzyko braku spłaty zobowiązania poprzez zaproponowanie różnych form wsparcia. Ponadto, przed takimi sytuacjami mogą nas uchronić dodatkowe zabezpieczenia. Jednym z nich może być ubezpieczenie kredytu od utraty możliwości spłaty zadłużenia. Dzięki niemu, jeśli utracisz zatrudnienie na warunkach opisanych w polisie, przez określony okres towarzystwo ubezpieczeniowe będzie spłacać za Ciebie raty zobowiązania. Skonsultuj się z Ekspertem Finansowym, by dowiedzieć się więcej o możliwościach ubezpieczenia kredytu.

Jak poinformować bank o zmianie pracy w trakcie spłaty kredytu hipotecznego?

Możliwe, że umowa kredytowa zawiera zapisy dotyczące tego, jak informować bank o zmianie pracy. Jeśli nie, to po prostu skorzystaj z kanałów komunikacji sugerowanych przez bank. Weź pod uwagę następujące:

Wizyta w oddziale banku – w takim przypadku pracownik zapewne sporządzi notatkę, którą musisz podpisać. Warto, aby do Twoich rąk trafiła przynajmniej kopia tego dokumentu.
Poczta tradycyjna – wyślij powiadomienie listem poleconym ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru, co będzie dowodem, że korespondencja dotarła do banku.
Wiadomość e-mail – w tym przypadku istnieje większe ryzyko, że z różnych powodów wiadomość nie dotrze do odpowiedniej osoby. Banki wysyłają zazwyczaj powiadomienie o otrzymaniu e-maila. Następnie możesz skontaktować się telefonicznie, aby potwierdzić wpłynięcie dokumentu.

Przejście z umowy o pracę na działalność gospodarczą – czy trzeba zgłaszać?

Częstym krokiem w karierze jest nie tyle zmiana pracodawcy, co założenie własnej firmy. Zazwyczaj początki bywają trudne, musisz zdobyć klientów i przystosować się do nowej roli. Banku jednak nie interesuje, jak kreujesz swoją karierę – to Twoim zadaniem jest osiąganie na tyle wysokich dochodów, aby jako kredytobiorca wywiązywać się ze zobowiązań. Czy jednak musisz zgłaszać zmianę sposobu zarabiania? Sprawdź to w umowie kredytowej. Na pewno też warto porozmawiać z Ekspertem Finansowym, który podpowie, co możesz zrobić, gdyby działalność nie przynosiła oczekiwanych dochodów. Jeśli widzisz, że wyniki są słabe, nie czekaj, aż skończą się oszczędności, tylko wcześniej skontaktuj się ekspertem. Specjalista zaproponuje Ci możliwe w Twojej sytuacji rozwiązania.

Jak wynika z badań Euler Hermes, 80% firm w Polsce kończy działalność przed upływem 12 miesięcy. Co za tym idzie, nawet jeśli Twój pomysł na biznes wydaje się idealny, weź pod uwagę ryzyko niepowodzenia. Przygotuj się do rozpoczęcia działalności. Przez pewien czas możesz nie zarabiać, a jednak musisz spłacać raty.

Zmiana pracy a kredyt hipoteczny przy obniżeniu wynagrodzenia

Co zrobić, gdy w konsekwencji zmiany zatrudnienia uzyskujesz niższe wynagrodzenie? Do momentu gdy jesteś w stanie spłacać raty zgodnie z harmonogramem, dla banku taka sytuacja nie stanowi problemu. Jeśli jednak zaczynasz mieć trudności ze spłatą zobowiązania, koniecznie zacznij działać. Możesz skorzystać z konsultacji z Ekspertem Finansowym, który wskaże możliwe kroki. Bank zapewne umożliwi Ci wydłużenie okresu kredytowania, aby obniżyć ratę. Rozwiązaniem mogą być też wakacje kredytowe, jeśli tylko chwilowo osiągasz niższe wynagrodzenie.

Zmiana pracy a okres zatrudnienia wymagany przez banki

Jeśli zamierzasz ubiegać się o kredyt i jednocześnie poszukujesz nowej pracy, zastanów się, czy to na pewno dobry moment na takie działania. Oczywiście, wyższe dochody powodują, że możesz mieć większą zdolność kredytową i uzyskać oczekiwaną kwotę zobowiązania. Jednak dla banku znaczenie mają nie tylko Twoje zarobki czy koszty życia, ale także staż pracy u obecnego pracodawcy. Przeważnie instytucje oczekują potwierdzenia wysokości wynagrodzenia za okres od 3 do 12 miesięcy. Jeśli nie masz przepracowanego wymaganego czasu, prawdopodobnie bank odmówi Ci udzielenia kredytu, szczególnie w przypadku ubiegania się o kredyt hipoteczny. Pewnych spraw nie da się przewidzieć, ale jeśli planujesz zmianę miejsca pracy, to nie rób tego bezpośrednio przed okresem, kiedy chcesz złożyć wniosek o kredyt hipoteczny.

Oczywiście, dla banku ważne jest również to, czy masz umowę o pracę na czas nieokreślony czy określony. Kiedy zaczynasz pracę w nowej firmie, zazwyczaj otrzymasz kontrakt na okres próbny, np. 3 miesiące. To kolejny czynnik, który utrudni uzyskanie zobowiązania w tym czasie.

Zmiana pracy na zatrudnienie za granicą

Kolejnym możliwym scenariuszem jest wyprowadzka do pracy do innego kraju lub zdalne zatrudnienie u pracodawcy zagranicznego. Czy to cokolwiek zmienia? Warto wiedzieć, że zgodnie z przepisami banki w Polsce mogą udzielać kredytów w walucie, w której zarabia osoba ubiegająca się o kredyt hipoteczny. Jeśli jednocześnie osiąga dochód w dwóch krajach, powinna otrzymać zobowiązanie w tej walucie, w której ma wyższe wynagrodzenie.

Czy w takim razie ma to wpływ na kredyt hipoteczny? W przypadku zmiany pracy w trakcie trwania umowy kredytowej jest to bez znaczenia. Sytuacja wygląda gorzej, jeśli zmieniasz pracę bezpośrednio przed złożeniem wniosku lub zaraz po tym kroku. W takim przypadku bank może obniżyć Twoją zdolność kredytową, a także wymagać wyższego wkładu własnego. Kolejną kwestią jest wspomniana waluta, w której zostanie udzielone zobowiązanie. Mogą to już nie być złotówki.

Jak się zabezpieczyć przed skutkami utraty pracy?

Staraj się posiadać środki, które wystarczą na jak najdłuższy okres utrzymania w razie braku zatrudnienia. Według raportu Krajowego Rejestru Długów 20% badanych wchodziło w 2024 roku bez jakichkolwiek oszczędności. 25% miało nie więcej niż 5 tys. zł, natomiast 23% odłożyło ponad 20 tys. zł. Spróbuj wygospodarować oszczędności, które wystarczą na przynajmniej kilka miesięcy utrzymania. W przeciwnym wypadku ponosisz duże ryzyko, szczególnie jeśli spłacasz kredyt.

Innym zabezpieczeniem na wypadek utraty pracy jest wspomniane już ubezpieczenie od utraty możliwości spłaty zobowiązania. Dzięki niemu, jeśli stracisz zatrudnienie, towarzystwo ubezpieczeniowe weźmie na siebie przez określony czas spłatę rat. Zasady działania ochrony zależą od danej polisy i mogą być różne. Możesz uzyskać z ubezpieczenia spłatę np. od 6 do 12 rat. Dzięki temu masz sporo czasu na znalezienie miejsca zatrudnienia i ustabilizowanie swojej sytuacji zawodowej. W ramach takiej polisy z reguły przysługuje Ci wypłata świadczenia, jeśli stracisz pracę w wyniku rozwiązania z Tobą umowy, upadłości przedsiębiorstwa czy też zaprzestania prowadzenia przez niego działalności. Ubezpieczenie może nie zadziałać w przypadku utraty pracy z Twojej winy czy też po upływie czasu jej obowiązywania.

Zwiększenie kwoty kredytu po zmianie pracy

W trakcie spłacania kredytu hipotecznego Twoja zdolność kredytowa może wzrosnąć dzięki podwyżce wynagrodzenia albo zmianie pracy na lepiej płatną. Jednocześnie może okazać się, że potrzebujesz dodatkowych środków, np. na remont nieruchomości. Czy w takim przypadku masz szanse na ich otrzymanie?

Nic nie stoi na przeszkodzie, a masz różne możliwości. Pierwszą z nich jest podwyższenie kwoty kredytu hipotecznego. To oznacza, że musisz ponownie złożyć wniosek, wykazać odpowiedni wkład własny, a łączna kwota zobowiązania nie może wynieść więcej niż 80-90% wartości nieruchomości, która stanowi zabezpieczenie spłaty.

Drugą opcją jest kredyt gotówkowy. To droższe zobowiązanie, ale w jego przypadku bank stawia mniejsze wymagania. Możliwe, że otrzymasz potrzebne środki przy zachowaniu minimum formalności, o ile jesteś już klientem tej instytucji i masz w niej konto, na które wpływa Twoje wynagrodzenie.

Zatem wyższe zarobki mogą dawać możliwość uzyskania dodatkowych środków od banku. Zależy to jednak od Twojej indywidualnej sytuacji. Na Twój wniosek bank sprawdzi, czy stać Cię na dodatkowe zobowiązanie.

Źródła:

Natalia Kowalska
Ekspert Finansowy NOTUS